Herdenken
Tijdens de Dodenherdenking, 4 mei, herdenken wij allen – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord; zowel tijdens de Tweede Wereldoorlog en de koloniale oorlog in Indonesië, als in oorlogssituaties en bij vredesoperaties daarna.
We staan stil bij de vrijheid die zij voor ons verdienden; onze democratische rechtstaat, onze vrijheid van meningsuiting, onze geloofsvrijheid, ons recht om vrij te zijn van angst, omdat we anders, minder in getal, zwakker of armer zijn.
Keuzes
Elk jaar op 5 mei vieren we dat Nederland in 1945 bevrijd is. Sinds die tijd leven we in vrijheid. We denken op 5 mei aan wat vrijheid voor ons betekent. Wat vrijheid ook voor anderen zou moeten betekenen.
Oorlog, historisch en actueel, heeft grote impact op de samenleving.
Hoe verhouden het verleden en het heden zich tot elkaar?
Hoe gaan wij om met actuele dreigingen van oorlog?
Hoe ontwikkelen herinneringen zich van de eerste naar volgende generaties?
Het is van belang jongeren eigentijds te betrekken bij herdenken. Hen te laten nadenken over de vraag; Welke keuzes zou ik maken? Een geweldig handvat daarvoor is het Denkboek; gratis verkrijgbaar via info@4en5mei.nl of te downloaden als pdf: https://www.4en5mei.nl/app/uploads/2022/03/Denkboek-2022.pdf.
Iedere oorlog zorgt ervoor dat mensen op de vlucht slaan. Soms vluchten mensen voor bommen, geweld en honger. Of ze vluchten, omdat ze worden vervolgd om wie ze zijn. Dat was vroeger al zo en dat gebeurt nu nog steeds, iedere dag. Welke keuzes maken wij vandaag voor het behoud van onze en hun vrijheid?
Grote of Barbarakerk
De herdenkingsbijeenkomst 4 mei in de Grote of Barbarakerk begint om 18.45 uur. Iedereen wordt verzocht om 18.30 uur aanwezig te zijn. De bijeenkomst wordt opgeluisterd door Koninklijke Harmonie Pieter Aafjes. Het woord wordt achtereenvolgens gevoerd door de voorzitter van C&O, loco Kinderburgemeester, Pierre van der Schaa en het Jong Stadsdichter Collectief.
Stille tocht
Onder begeleiding van de scouts van Sint Stanislaus en Triton vertrekt om ca. 19.30 uur onder klokgelui de stille tocht via het Holocaust monument naar de begraafplaats aan de Achterweg. Daar wordt de herdenking muzikaal begeleid door Koninklijk Stedelijk Muziekkorps Concordia.
Culemborgs oorlogsmonument
Het oorlogsmonument herinnert de inwoners van Culemborg aan alle medeburgers die tijdens de bezettings- jaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen. Bij dit monument worden de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht. De burgemeester legt een krans bij het monument waarna het signaal Taptoe wordt geblazen. Na het Taptoesignaal nemen we twee minuten stilte in acht. De twee minuten stilte wordt beëindigd door Koninklijk Stedelijk Muziekkorps Concordia met het spelen van het eerste couplet van het Wilhelmus. Daarna houdt de burgemeester een toespraak.
Kranslegging
Om onze verbondenheid in verleden, heden en toekomst uit te drukken brengt de burgemeester in gezamenlijkheid bij de andere monumenten de bloemenhulde. Samen met vertegenwoordigers van de Molukse gemeenschap en K.N.I.L. legt hij een bloemstuk bij het Indië-monument. Op dit monument staan de namen van vijf Culemborgers die bij de strijd in voormalig Nederlands-Indië overleden en begraven zijn op erevelden in Bandung en Jakarta. Met hen herdenken we alle medeburgers die in het voormalig Nederlands-Indië zijn gesneuveld.
Kinderraad
“Mensen haten, als ze niet begrijpen”, staat op het Holocaust monument. De aanwezigheid van de Kinderraad moet gezien worden in het licht van de wisselwerking tussen generaties, de overdracht van historisch besef, het belang van herdenken en blijven opkomen voor onze vrijheid. Jongeren informeren en bij herdenken betrekken, is van belang om lessen te kunnen blijven trekken uit het verleden. Zodoende zullen ook zij de democratie en vrijheid blijven waarderen en naar verwachting de juiste keuzes maken om onze verworvenheden te behouden.
Namens de Kinderraad legt de loco-kinderburgemeester een bloemstuk.
Rondgang
De aangemelde organisaties worden uitgenodigd bij het oorlogsmonument de bloemenhulde te brengen.
De burgemeester gaat voor in de rondgang langs de andere monumenten. Samen met vertegenwoordigers van de Veteranen legt de burgemeester een bloemstuk bij de drie graven van Britse militairen. Met hen herdenken we alle militairen die in de strijd voor onze vrijheid hun leven gaven.
Samen met vertegenwoordigers van de gemeenteraad legt de burgemeester een bloemstuk bij het Monument voor burgerslachtoffers. Dit monument in de vorm van een opengeslagen boek herdenkt tien burgerslachtoffers die in de Tweede Wereldoorlog in Culemborg zijn omgekomen. Met hen herdenken we alle burgers, die omkwamen door het oorlogsgeweld.
De aangemelde organisaties en alle andere aanwezigen worden uitgenodigd de burgemeester in de rondgang langs de monumenten te volgen en hun persoonlijk eerbetoon te brengen.
De rondgang eindigt bij het Joods monument. Dit monument is opgericht ter nagedachtenis aan de 38 Joodse Culemborgers die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgebracht. Met hen herdenken we ook de massamoord op 6 miljoen Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Afsluiting
Na het verlaten van de begraafplaats aan de Achterweg formeert de stoet zich opnieuw en wandelen we naar het stadhuis waar iedereen welkom is voor een gezamenlijke afsluiting onder het genot van een hapje en een drankje.